نکات گزیده درس «آمار و روش تحقیق پیشرفته کمّی و کیفی»؛ نکته ۶۵

بارزترین وجه تمایز تحلیل عامل قدرت آن در تقلیل دادههاست، یعنی با توجه به ضرایب همبستگی یک رشته متغیر، تکنیکهای تحلیل عامل محقق را قادر میسازد به بررسی این امر بپردازد که آیا الگوی نهفتهای از روابط وجود دارد که بتوان دادهها را به صورت مجموعه کوچکتری از عاملها تقلیل یا تجدید آرایش داد بهگونهای که بتوان آنها را متغیرهای تبیینکننده روابط متقابل مشاهدهشده در دادهها بهحساب آورد یا نه. این قدرت آماری کاربردهای متعددی دارد که رایجترین آنها عبارتاند از:
الف) کاربرد تبیینی: کشف و تعیین الگوی متغیرها و کشف مفاهیم جدید و تقلیل احتمالی دادهها؛
ب) کاربردهای اثباتی: آزمون فرضیههایی درباره ساختار متغیرها برحسب تعداد مورد انتظاری از عاملهای معنادار و بارهای عامل یا
ج) کاربرد وسیله اندازهگیری: ساخت شاخصهایی که به منزله متغیرهای جدیدی در تحلیلهای بعدی بهکار میروند.
منبع: نحوه انجام تحقیقات اجتماعی. ترز ال. بیکر؛ ترجمه هوشنگ نایبی. نشر نی.